ជំងឺគ្រោះថ្នាក់សរសៃឈាមខួរក្បាល (Stroke )

តិចនិក​សុខភាព និង ការរស់​នៅ​​ទូទៅ  |  Date: 2021-10-20

ក្នុង​កម្មវិធីសន្ទនាអំពីសុខភាព របស់ពេទ្យយើង ក្រោម​ប្រធាន​បទ «ជំងឺស្រ្តូក» លោកវេជ្ជបណ្ឌិត អោម ណាវុធ ឯកទេសជំងឺឆ្លង និងប្រព័ន្ធប្រសាទនៃមន្ទីរសម្រាកព្យាបាល និងថែទាំមនុស្សចាស់ វិសារ បានលើកឡើងថា ជំងឺស្ត្រូក (Stroke) ដែលភាសាខ្មែរហៅថា ជំងឺគ្រោះថ្នាក់សរសៃឈាមខួរក្បាល។ ដោយ​សារ​តែ​សរសៃឈាមខួរក្បាល អាចដាច់ ឬក៏ស្ទះ ដែលធ្វើ​ឲ្យបង្អាក់​ឈាម ទៅចិញ្ចឹមផ្នែកណាមួយ​នៃ​ខួរក្បាល។ ដូច្នេះហើយ វាធ្វើ​ឲ្យខួរក្បាលខ្វះខាត​នូវសារធាតុចិញ្ចឹម ឬឈាម នាំ​ឲ្យកើតជំងឺ ស្ត្រូក។​ 

.មូលហេតុ​៖

លោកវេជ្ជបណ្ឌិត អោម ណាវុធ លើកឡើងថា ជំងឺស្រូក​ ចែកជា ២ផ្នែកសំខាន់ៗ គឺជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល​ និងជំងឺ​ស្ទះ​សរសៃឈាមខួរក្បាល​។ រីឯមូលហេតុ នាំឲ្យ​កើតជំងឺនេះ រួមមា​ន​​៖ ១-កំណក​សរសៃឈាម អណ្តែតទៅក្នុងខួរក្បាល និង​២-ការបែកសរសៃឈាមខួរក្បាល​។

កត្តា ដែលអាចឲ្យមានជំងឺស្រូក ក៏ត្រូវបានលោកវេជ្ជបណ្ឌិត អោម ណាវុធ លើកឡើងថា វាចូល​រួម​កត្តាហានិភ័យ ដូចជា មានជំងឺវិបត្តិចង្វាក់បេះដូង មានជំងឺពាក់ព័ន្ធនឹងប្រឺសបេះដូង ទាក់ទង​នឹងសំពាធឈាម ការគ្របគ្រងសំពាធឈាម មិនបានល្អ ហើយ​អ្នកជំងឺ មានជំងឺប្រចាំកាយផ្សេងៗទៀត ដូចជា ទឹកនោមផ្អែម លើសជាតិខ្លាញ់ មានវិបត្តិសរសៃឈាមខួរក្បាល ដែលរីកប៉ោង ឬក៏ការលូតលាស់ខុសប្រក្រតីនៃសរសៃឈាមខួរក្បាល។ សូម្បីតែស្ត្រេស ក៏អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​អ្នកជំងឺ កើតជំងឺ​ស្ត្រូក បានដែរ​។

ដូច្នេះ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត បានណែនាំ​ឲ្យ​ត្រួតពិនិត្យ និងតាមដានសុខភាព ឲ្យបានទៀងទាត់។ ក្នុងវ័យ​ជាង ៣០ឆ្នាំឡើងទៅ ម្នាក់ៗ គួរតែត្រួតពិនិត្យ និងតាមដានសុខភាព​។

.អាការៈនៃជំងឺ​ស្ត្រូក៖

១-វេចមុខមួយចំហៀងភ្លាមៗ

២-ចាប់ផ្តើមមានអាការៈទន់មួយចំហៀងខ្លួនភ្លាមៗ

៣-ចាប់ផ្តើមពិបាកនិយាយភ្លាមៗ និយាយលែងចេញ ឬនិយាយឡុលៗ

៤-អ្នកជំងឺ អាចមានអាការ

ៈធេងធោង ឬងងឹតមុខ ជាដើម​

លោកវេជ្ជបណ្ឌិត បន្ថែមថា ជំងឺស្ត្រូក អាចកើតឡើងលើមនុស្សគ្រប់វ័យ។ ទាំង​មនុស្សចាស់ និងទាំង​កូនក្មេង។ ក៏ប៉ុន្តែវ័យ​កាន់តែចាស់ គាត់​ប្រឈមកាន់​តែខ្ពស់។ ចំពោះក្មេង ក៏អាចកើតជំងឺស្ត្រូកនេះ បានដែរ ដោយសារតែការវិវឌ្ឍ​ន៍មិនប្រក្រតី​​នៃសរសៃឈាមខួរក្បាលរបស់គាត់។ វ័យកាន់តែចាស់ ជំងឺ​ប្រចាំកាយកាន់តែច្រើន ដូច្នេះអ្នកជំងឺ​ប្រឈមកាន់តែខ្ពស់​កើតជំងឺស្ត្រូកនេះ​។

​អ្នក​​មានជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងជំងឺលើសឈាម ដែលអាចបង្កហានិភ័យខ្ពស់ ឈានដល់ជំងឺស្ត្រូក។ ដូច្នេះ​​ទាម​ទារ​​ឲ្យ​អ្នក​ជំងឺ​​តាម​ដាន​សុខ​ភាព និងព្យាបាល ពិសេស​លើជំងឺ​ទឹកនោមផ្អែម និងជំងឺលើសឈាម​នេះ​។

ផលវិបាកនៃជំងឺស្ត្រូក​៖

អ្នកជំងឺស្ត្រូក អាចមានផល​វិបាករយៈពេលខ្លី និងផលវិបាករយៈពេលវែង។ ផលវិបាករយៈពេលខ្លី គឺអាចបាត់បង់ជីវិត និងជំងឺរលាកសួត។ រីឯផលវិបាករយៈ​ពេលវែង គឺ​ពេលចេញពីសង្គ្រោះព្យាបាល អ្នកជំងឺ​អាច​វិវឌ្ឍទៅជាពិការភាពរយៈពេលខ្លី ឬរយៈពេលវែង។ អាចវិវឌ្ឍ​ទៅជាជំងឺ​ភ្លេចភ្លាំងបាន ឬជំងឺ​ឈឺក្បាលរ៉ាំរ៉ៃ ជំងឺប្រកាច់ និងជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត​ ជាដើម។​

ការព្យាបាល៖

ចំពោះការព្យាបាល​នៃ​ជំងឺ​ស្ត្រូក ក៏ត្រូវបានលោកវេជ្ជបណ្ឌិត អោម ណាវុធ លើកឡើងថា ទាមទារ​ឲ្យ​អ្នកជំងឺ​ព្យាបាល​នៅមន្ទីរពេទ្យ ព្រោះជំងឺនេះ អាចប្រឈមនឹងអាយុជីវិតរបស់​អ្នកជំងឺ។ បច្ចេកទេសនៃការព្យាបាល គឺអាស្រ័យលើប្រភេទនៃជំងឺស្ត្រូករបស់គាត់​។ បើសិនជាអ្នកជំងឺ មានជំងឺស្ត្រូក បណ្តាលមកពីស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាល យើងនឹងស្វែងរកមូលហេតុ ថាតើមូលហេតុអ្វី បានជាគាត់ស្ទះ? បើសិនជាយើងស្វែងរកកំណក​ក្នុងសរសៃឈាមខួរក្បាលឃើញ គឺគ្រូពេទ្យ អាចមានវិធីសាស្ត្រ ក្នុងការ​ចាក់ថ្នាំ ដើម្បីបំបែកកំណក ឬក៏យើង​ប្រើវិធីសាស្ត្រក្នុងការចាប់យកកំណកនោះចេញ​។ បើសិនជា កត្តាទាំង ២នេះ មិនអាចធ្វើបានទេ យើងមានវិធី​សាស្ត្រក្នុងការញ៉ាំថ្នាំ ដើម្បី​រំលាយកំណកឈាម នៅក្នុងខួរក្បាលរបស់អ្នកជំងឺ​។

លោកវេជ្ជបណ្ឌិត បន្ថែមថា ចំពោះការព្យាបាល ទាក់ទងនឹងការដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាលវិញ គឺវាខុសនឹង​ស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាល។ អីចឹង យើងតាមដានស្ថានភាពអ្នកជំងឺ ហើយបើវាយតម្លៃថា ស្ថានភាពអ្នកជំងឺ​មិនល្អ ក្នុងការតាមដាន​ព្យាបាលដោយវេជ្ជសាស្ត្រទេ នោះអ្នកជំងឺអាចឈានដល់ការវះកាត់ ដោយគ្រូពេទ្យ​វះកាត់​។

អ្នកជំងឺស្រូក ដែលឈានដល់​ការវះកាត់​ គឺគាត់​ដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល ហើយទំហំនៃការដាច់ធំ។ យើងវះកាត់ ដើម្បីដកដុំ​ហ្នឹងចេញ ដើម្បីកុំ​ឲ្យវាសង្កត់​លើសរសៃឈាមខួរក្បាលរបស់គាត់​។​

យើងអាចវះកាត់​អ្នកជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល នៅពេលដែល​ការស្ទះនោះ ធំ ធ្វើ​ឲ្យសរសៃឈាមខួរក្បាលហើម ដែលអាចសង្កត់លើផ្នែកខាងក្រោមខួរក្បាល អាចធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់ដល់អាយុជីវិត​អ្នកជំងឺ​។ ដូច្នេះ​យើងវះកាត់​ដកលលាដ៍ក្បាលគាត់​ចេញ ដើម្បីឲ្យ​ឱកាសខួរក្បាលគាត់ ​អាចហើម ហើយវាអាចទ្រោមទៅវិញ នៅពេលវាសះស្បើយ។

លោកវេជ្ជបណ្ឌិត បន្តថា ជំងឺស្ត្រូក អាចកើតម្តងទៀតហើយ កើតម្តងទៀតបាន អាស្រ័យ​លើស្ថានភាពអ្នកជំងឺជាក់ស្តែង។ ឧទាហរណ៍ថា គាត់មានជំងឺប្រចាំកាយណាមួយ ដែល​អាច​កើតជំងឺស្ត្រូក ដូចជា គាត់ខូចប្រឺសបេះដូង ដូច្នេះវាធ្វើ​ឲ្យបញ្ហាកំណកឈាម ងាយនឹងកើតឡើង ហើយ​វាអាចអណ្តែតទៅក្នុងខួរក្បាលរបស់គាត់ ដែលធ្វើ​ឲ្យគាត់អាចស្ទះម្តងហើយ ស្ទះម្តងទៀត។

មួយប្រភេទទៀត ជាក្រុមអ្នកជំងឺ​មានបញ្ហាវិបត្តិគ្រាប់ឈាម។ ដោយសារតែទម្រង់​គ្រាប់ឈាម ខុសប្រក្រតី វាអាចតោងគ្នា ដែលអាចធ្វើ​ឲ្យស្ទះសរសៃឈាមខួរក្បាលរបស់គាត់ឡើងវិញបាន។ ដូច្នេះបើអ្នកជំងឺ​មានអាការៈ ឬមានជំងឺប្រចាំកាយ នោះគ្រូពេទ្យ នឹងប្រាប់​អ្នកជំងឺ ឲ្យតាមដាន និងពិនិត្យសុខភាព​ ឲ្យបានទៀងទាត់ ដើម្បីគ្រប់គ្រងបញ្ហា ជៀសវាងការ​វិវឌ្ឍ​ជាលើកទី២ទៀត។

វិធីការពារ៖

លោកវេជ្ជបណ្ឌិត អោម ណាវុធ លើកឡើងថា មិនទាន់មានវិធានការជាក់លាក់ ១០០% ដើម្បី​ការពារ​ជំងឺ​ស្ត្រូក​ទេ។ តែ​មានចំណុចសំខាន់ៗ មួយចំនួន៖

១-តាមដាន និងពិនិត្យសុខភាពឲ្យបានទៀងទាត់ជាមួយគ្រូពេទ្យ​

២-ត្រូវមានលំហាត់ប្រាណ ឲ្យបានទៀងទាត់

៣-ការបរិភោគចំណីអាហារ ដែលយើងគិតថា ជាប្រភេទចំណីអាហារបំប៉នសុខភាពរបស់យើង។ ជៀស​វាង​បរិភោគអាហារ ដែលប្រៃពេក ផ្អែមពេក ជាដើម ឬក៏ចំណី​អាហារ សំបូរជាតិខ្លាញ់។

លោកវេជ្ជបណ្ឌិត អោម ណាវុធ បន្ថែមថា នៅពេលវ័យយើងកាន់តែចាស់ គឺប្រឈមនឹង​ជំងឺស្ត្រូក ដោយសារតែប្រព័ន្ធក្នុងខ្លួន​របស់យើង មិនអាចស្ថិត​ស្ថិរបានទេ ដែលធ្វើ​ឲ្យ​សរសៃឈាមរបស់​យើង ប្រែប្រួល ខូចខាត និងងាយបែក។ ក្នុងនោះ យើងនៅអាស៊ី ប្រឈមនឹងបញ្ហាជំងឺ​លើសឈាម និងទឹកនោមផ្អែម។

សូមជម្រាបជូនថា មន្ទីរសម្រាកព្យាបាល និងថែទាំមនុស្សចាស់ វិសារ បានជ្រើសរើស «កម្មវិធីពេទ្យយើង» ដែលជាកម្មវិធីប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងមន្ទីរពេទ្យបែបឌីជីថល ផ្តល់សេវាគ្រប់គ្រងប្រតិបត្តិការ នៅក្នុងស្ថាប័នសុខាភិបាលទាំងរដ្ឋ និងឯកជន។ កម្មវិធីពេទ្យយើង បង្កើតឡើងក្នុងគោលបំណងចូលរួមលើកកម្ពស់ការថែរក្សាបរិស្ថាន ទីក្រុងស្អាត តាមរយៈការកាត់បន្ថយប្រើប្រាស់ក្រដាស ការព្រីនឯកសារនានានៅក្នុងមន្ទីរពេទ្យ និងជាពិសេស​ រាល់ប្រតិបត្តិការទាំងអស់ នៅក្នុងស្ថាប័នសុខាភិបាល ត្រូវបានគ្រប់គ្រងដោយប្រព័ន្ធឌីជីថល ដែលផ្តល់សុវត្ថិភាព និងផ្តល់ភាពងាយស្រួលទាំងអ្នកផ្តល់សេវាព្យាបាល និងទាំង​អ្នកជំងឺ៕

រក្សាសិទ្ធិ©ដោយ៖ ពេទ្យយើង